یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)«یک صد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف» اثر علیرضا رجالی تهرانی، مجموعه سؤالاتی در زمینه زندگی، شخصیت امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف و شرایط زمان غیبت، به همراه جواب‌های مناسب است که به زبان فارسی و در سال ۱۳۷۴ ش نوشته شده است. انگیزه نویسنده، در نگارش کتاب به صورت پرسش و پاسخ، تسریع در انتقال مطالب به ذهن خواننده بوده است. آن چه به این کتاب ویژگی بخشیده، بیان مطالب در قالب نو و در خور فهم عموم مردم به ویژه جوانان است. ۱ - ساختار کتابکتاب مشتمل بر یک مقدمه و هشت فصل است. مؤلف در مقدمه به ویژگی کتاب پرداخته و در ذیل عناوین فصول نیز مطالب مرتبط به صورت پرسش و پاسخ ارائه گردیده است. برخی از سرفصل‌های مهم کتاب چنین است: مهدویت در قرآن و روایات، مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف در شرایع دیگر، مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف در عصر غیبت، شرایط و علائم ظهور، مسئله رجعت. ۲ - گزارش محتوا۲.۱ - فصل اولدر فصل اول کتاب مهدویت در قرآن، روایات و ادیان دیگر مورد بررسی قرار گرفته است. نویسنده اعتقاد به مهدی موعود عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف را از موضوعات مشترکی می‌داند که در تمام ادیان و مذاهب مختلف جهان، اعم از زرتشت، یهودیت، مسیحیت و اسلام مطرح بوده و هست؛ بدین معنی که در آخرالزمان مصلحی ظهور خواهد کرد و به جنایت‌ها، خیانت‌ها و تبعیض‌های بشر خاتمه خواهد داد. وی معتقد است که آیات بسیاری پیرامون حکومت جهانی امام عصر عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف وجود دارد که بزرگان دین در کتاب‌های معتبر آنها را نقل کرده‌اند، از جمله «علامه مجلسی» در بحارالانوار بابی را به ذکر آیاتی که به قیام امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف تاویل شده، اختصاص داده است. از ناحیه پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و امامان علیه‌السّلام نیز روایات بسیاری با سندهای معتبر راجع به وجود حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف و ظهور ایشان وارد شده است. وی همچنین تاکید می‌کند که گرچه عقیده به وجود «مهدی موعود عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف » در بین شیعه امامیه، نمود بیشتری دارد و روایات وارده در این موضوع بالغ بر یک هزار حدیث می‌باشد، اما بعضی از پژوهشگران، تعداد روایاتی را که از طریق اهل سنت در این زمینه وارد شده، به دویست حدیث تخمین زده‌اند. ایشان معتقد است از جمله مسائلی که ثابت می‌کند موضوع مهدویت از موضوعات مسلم مسلمانان بوده، این است که عده‌ای خود را به عنوان مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف معرفی کرده‌اند. وی احتمال می‌دهد نخستین کسی که این نام بر او نهاده شد، محمد بن حنفیه می‌باشد که هرچند خود راضی به این کار نبود، اما فرقه کیسانیه، اعتقاد داشتند او مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف است. ۲.۲ - فصل دومدر فصل دوم، پس از بیان تاریخچه مختصری از زندگانی حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف و نحوه تولد ایشان، دلایل متولد شدن آن حضرت مورد بررسی قرار گرفته است. نویسنده معتقد است که چهار امر زیر باعث گردید تا آنحضرت با وجود دشمنان زیادی که داشت، روز شهادت پدر، خود را نمایان کند: ۱- امام باید بر جنازه امام نمازگزارد. ۲- جلوگیری از اینکه کسی از جانب خلیفه بر امام یازدهم علیه‌السّلام نماز بخواند. ۳- جلوگیری از انحراف داخلی در جریان امامت. ۴- تثبیت امامت حقه و ولایت اسلامیه. چگونه امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف در سن پنج سالگی آمادگی کامل رهبری را یافت؟ چرا ایشان از فرزندان امام حسین علیه‌السّلام است نه امام حسن علیه‌السّلام؟ چه معجزات و کراماتی از آن حضرت صادر شده؟ از جمله سؤالاتی است که در این فصل پاسخ داده شده است. ۲.۳ - فصل سومدر فصل سوم، مسائل مربوط به غیبت آن حضرت مطرح شده است. به باور نویسنده، غیبت حضرت مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف، یک واقعیت مسلم است که از قبل از وقوع، توسط پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و ائمه علیه‌السّلام پیش بینی شده بود. نقش غیبت صغری در غیبت کبری، علت غیبت، دلیل منحصر شدن عدد ائمه علیه‌السّلام، موانع تولد امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف در آخرالزمان، فواید امام غائب، نائبان خاص و مدعیان نیابت، داستان جزیره خضراء از جمله مسائلی است که در این فصل مورد بحث قرار گرفته است. ۲.۴ - فصل چهارمفصل چهارم، اختصاص به بررسی شرایط و علائم ظهور از جمله خروج سفیانی، قتل نفس زکیه، سید حسنی، خراسانی و یمانی دارد. نویسنده پس از تعریف «بداء» و بیان مراد از آن در علائم حتمی الوقوع ظهور، به سه مسئله زیر اشاره کرده و بداء در نشانه‌های ظهور را از نوع اول، بداء در نشانه‌های حتمی را از نوع دوم و در قیام قائم علیه‌السّلام را از نوع سوم دانسته است؛ سه مسئله مذکور عبارت است از: ۱- ممکن است پیش گویی از تحقق مقتضی حوادث باشد بدون این که به شرایط و موانع آن توجه شده باشد. ۲- نشانه‌هایی که پیشگویی از تحقق علت تامه و نبود موانع است. ۳- نشانه‌هایی که پیشگویی از امر حتمی الوقوع می‌باشد و دخالت پروردگار در تغییر آنها، با صفات او منافات دارد. ۲.۵ - فصل پنجمدر فصل پنجم، سؤالاتی پاسخ داده شده است که مربوط به نحوه ظهور، اوضاع و شرایط جهان پس از آن می‌باشند؛ از جمله این که امام زمان عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف از کجا ظهور می‌کند؟ هنگام ظهور، صیحه آسمانی چگونه شنیده می‌شود؟ صورت و سیرت آن حضرت چگونه بوده و با چه خصوصیاتی ظهور می‌کند؟ اولین بیعت کننده کیست؟ حضور و نقش ایرانیان در عصر ظهور چگونه است؟ تصویر کلی جهان در دولت مهدوی چگونه است. ۲.۶ - فصل ششمفصل ششم به بیان و بررسی تکالیف و وظایف شیعیان در عصر غیبت اختصاص دارد که در ضمن آن، مفهوم حقیقی انتظار، فضیلت انتظار فرج و فواید و آثار انتظار تشریح شده است. نویسنده این اعتقاد که وظیفه شیعه در دوران غیبت، صرف انتظار بدون مسئولیت باشد را توهمی بی جا از سوی دشمنان شیعه دانسته و بر این باور است که علت آن، عدم درک حقیقت از سوی ایشان می‌باشد؛ چرا که وقتی ما کلمه انتظار را در معنای واقعی اش یکی از لوازم اعتقاد به امام بدانیم، با این گونه توهمات منافات داشته و با حقیقت اعتقاد اسلامی که عقیده به امامت را جزء مهمی از اجزای خود می‌داند، در تضاد خواهد بود. ۲.۷ - فصل هفتممسائل مربوط به «رجعت»، در فصل هفتم مورد بررسی قرار گرفته است. رجعت در لغت به معنی بازگشت است و در اصطلاح به معنای بازگشت گروهی از مؤمنان خاص و عده‌ای از منافقان فاجر پیش از قیامت به این جهان است که این اعتقاد، یکی از عقاید مسلم و تردیدناپذیز شیعه بوده که بر اساس آیات و روایات، استوار می‌باشد. آیا رجعت اختیاری است؟ آیا این امر پس از ظهور، با تکلیف سازگار است؟ چه کسانی رجعت می‌کنند؟ آیه‌ای از قرآن، رجوع مرده به دنیا را ممتنع دانسته، آیا این آیه با مساله رجعت سازگاری دارد؟، از جمله پرسش‌هایی است که در این فصل پاسخ داده شده است. فصل هشتم به بیان تاریخچه مسجد مقدس جمکران، کیفیت نماز در آن و کراماتی که در این مکان دیده شده اختصاص دارد. ۳ - وضعیت کتابفهرست مطالب در ابتدا و فهرست منابع و مآخذ مورد استفاده مؤلف در انتهای کتاب آمده است. پاورقی‌ها، بیشتر به ذکر منابع و درج متن عربی آیات و روایاتی که ترجمه فارسی آنها در متن آورده شده، اختصاص یافته است. [۱]
«امام مهدی عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف در آینه قلم، کارنامه منابع پیرامون امام مهدی علیه‌السّلام و مهدویت»، قم، مؤسسه اطلاع رسانی اسلامی مرجع، ج۲، ص۱۰۳۲.
[۲]
یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، مقدمه کتاب.
۴ - پانویس
۵ - منبعنرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب مهدویت
|